Przejdź do treści

Już nie tylko pizza. UNESCO podjęło sensacyjną decyzję w sprawie włoskiej kuchni

Tagi:
10/12/2025 20:33 - AKTUALIZACJA 10/12/2025 20:38

Włoska kuchnia wpisana na listę dziedzictwa UNESCO – To moment, który Włosi nazywają historycznym. Kuchnia włoska została oficjalnie wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO – jako pierwsza tradycja kulinarna na świecie uznana w całości. Decyzję ogłoszono w New Delhi, a we Włoszech natychmiast wywołała ogromne poruszenie. Rząd w Rzymie mówi o triumfie kultury, historii i tożsamości.

Włoska kuchnia wpisana na listę dziedzictwa UNESCO

Decyzję ogłosił w środę Komitet Międzyrządowy UNESCO, obradujący w New Delhi. Zdecydowano, że kuchnia włoska w całości uznana została za dobro ludzkości. To pierwszy przypadek, gdy UNESCO wyróżnia nie pojedyncze danie, lecz całą tradycję kulinarną – sposób gotowania, podejścia do jedzenia i przekazywania tradycji kulinarnych kolejnym pokoleniom.

Według UNESCO kuchnia włoska to nie tylko przepisy, lecz pełna znaczeń praktyka kulturowa. Jest formą dbania o siebie i innych, wyrazem miłości, pamięci oraz więzi rodzinnych. W uzasadnieniu podkreślono, że włoskie gotowanie sprzyja integracji społecznej, wzmacnia relacje i tworzy wspólną przestrzeń dla spotkań. UNESCO opisuje je jako „działanie wspólnotowe, w którym najważniejsze są szacunek dla składników, wspólne chwile przy stole oraz przekazywanie tradycji z pokolenia na pokolenie”.

W uzasadnieniu znalazła się także pochwała włoskiej filozofii gotowania opartej na prostocie, jakości produktów i zasadzie niemarnowania żywności. UNESCO pisze wręcz o „praktyce wielopokoleniowej, która przekracza bariery kulturowe i tworzy unikalne poczucie przynależności”. Przeczytaj także: Domy za 1 euro we Włoszech – okazja nie tylko dla Włochów. Sprawdź, gdzie możesz zamieszkać nad morzem lub w górach

Włochy zachwycone: „To zwycięstwo całej naszej kultury”

Włoski wniosek, przygotowany przez prof. Pier Luigi Petrillo, pokonał 59 innych zgłoszeń z całego świata. Komitet szczególnie docenił zaangażowanie instytucji takich jak La Cucina Italiana, Accademia Italiana della Cucina czy Fundazione Casa Artusi. Premier Włoch Giorgia Meloni zareagowała natychmiast: „Viva l’Italia, viva la cucina italiana!” (Niech żyją Włochy, niech żyje kuchnia włoska) – podkreślając, że włoska kuchnia jest symbolem jakości, zrównoważonego rolnictwa i dziedzictwa przekazywanego od stuleci. Jej zdaniem równie ważne jest, by „chronić ją skuteczniej przed imitacjami i nieuczciwą konkurencją”.

Swoją interpretację przedstawił też minister kultury Alessandro Giuli, nawiązując do rodzinnych zwyczajów: „Niedzielny obiad, wspólne świętowanie, nasze rytuały przy stole – to tradycja, która trwa od tysiącleci i wciąż ewoluuje”.

Pierwsza taka decyzja w historii UNESCO

Nigdy wcześniej żaden kraj nie otrzymał ochrony dla całej swojej kuchni. Dziennik „Il Fatto Quotidiano”, zauważa, że to „moment historyczny” i dowód na to, że kultura kulinarna może być tak samo ważna jak architektura czy literatura. Spełniło się marzenie, które Rzym oficjalnie zgłosił w 2023 roku: świat uznał, że włoska kuchnia Italii jest częścią dziedzictwa ludzkości.