Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wydała pilne ostrzeżenie dotyczące leków dla dzieci, które zostały wycofane ze sprzedaży w kilku krajach. Powodem są poważne zagrożenia dla zdrowia, a w niektórych przypadkach także ryzyko śmierci. Produkty mogą zawierać niebezpieczne substancje, które stanowią realne zagrożenie dla najmłodszych pacjentów. WHO apeluje do rodziców i opiekunów o natychmiastowe sprawdzenie posiadanych leków. Sprawa ma charakter globalny, a ostrzeżenie dotyczy również krajów europejskich.
Groźne leki dla dzieci. WHO wydała pilne ostrzeżenie
Ostrzeżenie wydane 8 października 2025 roku na wniosek indyjskiego organu regulacyjnego Central Drugs Standard Control Organization (CDSCO), dotyczy produktów Coldrif, Respifresh TR i ReLife. W syropach tych wykryto glikol dietylowy (DEG) — niebezpieczną i silnie toksyczną substancję, która stanowi śmiertelne zagrożenie dla zdrowia ludzi. Skażone partie zostały wyprodukowane przez trzy firmy: Sresan Pharmaceutical, Rednex Pharmaceuticals oraz Shape Pharma.
Poważny charakter tej sytuacji wynika nie tylko z samego faktu skażenia, ale także z grupy docelowej, do której skierowane były te leki, oraz z tragicznych konsekwencji, jakie już się pojawiły. Leki te to popularne syropy i preparaty doustne, powszechnie stosowane w łagodzeniu objawów przeziębienia, grypy i kaszlu — chorób niezwykle częstych, zwłaszcza u dzieci. Do tragedii doszło pod koniec września, kiedy zgłoszono ogniska ostrych zachorowań i zgony wśród dzieci w jednym z krajów, podaje CNN.
Te dramatyczne zdarzenia natychmiast wzbudziły podejrzenia, że mogą być bezpośrednio związane z zażyciem skażonych leków. Toksyczna substancja znaleziona w produktach — glikol dietylenowy — to związek chemiczny, który po spożyciu może wywołać poważne reakcje toksyczne. Początkowe objawy obejmują silne bóle brzucha i wymioty, ale ekspozycja może szybko prowadzić do ostrej niewydolności nerek, zaburzeń neurologicznych, a w najgorszym przypadku — do śmierci.
Przeczytaj także: Potworna tragedia: 12 noworodków zmarło w ciągu zaledwie kilku dni w jednym szpitalu. Co je zabiło?
Natychmiastowe działania indyjskich władz
W odpowiedzi na tę poważną sytuację zdrowotną, indyjskie władze sanitarne, we współpracy z CDSCO, podjęły zdecydowane i natychmiastowe działania. Wydano surowe wytyczne, które obejmują m.in. natychmiastowe wstrzymanie produkcji w zakładach odpowiedzialnych za skażone partie leków. Równolegle rozpoczęto pilne i szeroko zakrojone wycofywanie z rynku wszystkich podejrzanych serii, aby przerwać łańcuch potencjalnych zatruć. Dodatkowo tymczasowo zawieszono licencje na produkty objęte postępowaniem, w oczekiwaniu na dalsze śledztwo i pełną ocenę odpowiedzialności.
CDSCO przekazało uspokajającą informację na szczeblu międzynarodowym: nie ma dowodów, by skażone leki zostały wyeksportowane poza Indie. Nie wykryto również nielegalnych kanałów dystrybucji, które mogłyby obejmować te partie leków na poziomie transgranicznym.
Globalne ostrzeżenie WHO
Mimo tych zapewnień Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała za konieczne wystosowanie globalnego ostrzeżenia do międzynarodowych organów regulacyjnych. Celem jest znaczące wzmocnienie kontroli rynku farmaceutycznego, szczególnie w odniesieniu do nieformalnych i nieregulowanych łańcuchów dostaw, które często stanowią najsłabsze ogniwo systemu. WHO zaapelowała o ścisłe monitorowanie wszystkich doustnych leków w płynie, zwłaszcza dla dzieci, pochodzących z tych samych zakładów produkcyjnych, począwszy od grudnia 2024 roku.
Dzięki temu środki prewencyjne mają umożliwić wczesne wykrycie kolejnych niebezpiecznych partii zanim trafią one do pacjentów. WHO podkreśliła pilną potrzebę zaostrzenia kontroli jakości zarówno na etapie produkcji, jak i dystrybucji leków, z szczególnym uwzględnieniem preparatów pediatrycznych, które są najbardziej wrażliwe na skutki skażenia.
Zalecenia dla personelu medycznego i obywateli
WHO nie ograniczyła się jedynie do wydania ostrzeżenia. Organizacja opublikowała również jasne zalecenia skierowane do personelu medycznego i obywateli. Najważniejsze z nich brzmi: nie należy w żadnym wypadku stosować leków objętych ostrzeżeniem. Każdy przypadek działań niepożądanych lub braku skuteczności terapeutycznej należy natychmiast zgłaszać krajowym władzom sanitarnym lub lokalnym ośrodkom nadzoru farmakologicznego.
WHO wezwała również osoby posiadające serie Coldrif, Respifresh TR lub ReLife do natychmiastowego zaprzestania ich stosowania. W przypadku wystąpienia podejrzanych objawów lub pogorszenia stanu zdrowia po zażyciu tych leków należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem lub ośrodkiem zatruć, aby uzyskać odpowiednią i szybką pomoc medyczną.
Obecnie WHO, rząd Indii i CDSCO prowadzą dogłębne dochodzenie w celu zidentyfikowania źródła skażenia. Wspólne działania mają na celu nie tylko opanowanie obecnego kryzysu, ale też zapobieganie przyszłym zagrożeniom i wzmocnienie bezpieczeństwa leków na całym świecie.