W sercu włoskiego regionu Friuli-Wenecja Julijska, zaledwie 120 kilometrów od Wenecji, leży jedno z najbardziej niezwykłych miast Europy – Palmanova. Z lotu ptaka wygląda jak dzieło współczesnych grafików, lecz jej idealnie symetryczny kształt gwiazdy to rezultat XVI-wiecznej wizji urbanistycznej. Miasto powstało w 1593 roku z inicjatywy Republiki Weneckiej, jako pomnik zwycięstw militarnych oraz eksperyment społeczny oparty na renesansowej idei „miasta idealnego”.
Niezwykłe miasto w kształcie gwiazdy
Palmanova łączy w sobie trzy elementy: bezpieczeństwo, estetykę i racjonalność. Jej geometryczne założenie – trzy koncentryczne pierścienie obronne z bastionami, rawelinami i fosami – miało służyć jako doskonała twierdza, w której każdy punkt obronny mógł wspierać inny. W centrum tej militarnej harmonii znajduje się Piazza Grande – sześciokątny plac otoczony katedrą, ratuszem i loggią – serce życia cywilnego i duchowego miasta.
Palmanova pełniła ważną rolę strategiczną
Choć Palmanova nigdy nie stała się polem wielkiej bitwy, jej mury były świadkami oblężeń, napięć geopolitycznych oraz kolejnych zmian władzy – od panowania Napoleona, przez Austriaków, aż po aneksję do Królestwa Włoch w 1866 roku. W XX wieku pełniła ważną rolę strategiczną podczas I wojny światowej, a w 1960 roku została uznana za pomnik narodowy Włoch.
Przeczytaj też: Architektoniczne perły na globalnej mapie: Oto najpiękniejsze budynki na świecie
Dalszy ciąg artykułu poniżej
Unikatowe miasto wpisane na listę UNESCO
Pomimo swojego militarnego charakteru, Palmanova od początku miała ambicje cywilizacyjne. Wenecjanie wyobrażali ją sobie jako dom dla rolników, rzemieślników i kupców. Jednak doskonałość planu urbanistycznego początkowo odstraszała – konieczne było oferowanie darmowych domów byłym więźniom, by zaludnić miasto. Dziś, wpisana na listę UNESCO i uznana za jedną z najpiękniejszychmiasteczek we Włoszech, Palmanova przyciąga turystów swoją niezwykłą historią i architekturą.
Przeczytaj też: 3 europejskie miasta bez upałów – idealne na sierpniową przygodę
Zwiedzając jej bramy – Porta Udine, Porta Cividale i Porta Aquileia – oraz spacerując po murach obronnych, ma się wrażenie podróży w czasie. Palmanova nie jest tylko piękną anomalią – to żywa lekcja o tym, że wizja harmonii i perfekcji może zostać wyryta w kamieniu. źródło: visitpalmanova.it