Na włoskich autostradach pojawi się zupełnie nowy system nadzoru, który wykorzystuje sztuczną inteligencję do kontroli kierowców. Nowa technologia o nazwie Navigard zastąpi dotychczasowy system Tutor, znany z pomiaru średniej prędkości. Teraz jednak system nie ograniczy się tylko do prędkości – wykryje także niebezpieczne manewry, jazdę bez pasów czy pod prąd. Eksperci ostrzegają, że AI będzie niemal nieomylna i bezlitosna wobec tych, którzy łamią przepisy. Kierowcy powinni przygotować się na nową erę kontroli na drogach.
Sztuczna inteligencja na autostradach we Włoszech
Sztuczna inteligencja już wkrótce radykalnie zmieni sposób podróżowania po włoskich autostradach. Na niecałe dwa miesiące przed nowym rokiem rozpoczęto oficjalne odliczanie do wprowadzenia systemu Navigard – zaawansowanego rozwiązania, które od 2026 roku ma zapewnić większe bezpieczeństwo i skuteczniejszą kontrolę ruchu na głównych trasach kraju. Projekt powstał dzięki współpracy Autostrade per l’Italia z Policją Państwową i jest odpowiedzią na rosnącą liczbę wypadków drogowych. W 2024 roku odnotowano ponad 170 tysięcy zdarzeń z obrażeniami, 3 tysiące ofiar śmiertelnych i ponad 230 tysięcy rannych. Te alarmujące dane jasno pokazują, że nowoczesna technologia staje się dziś niezbędnym sojusznikiem bezpieczeństwa na drogach.
Navigard nie jest jedynie rozbudowanym tutorem czy kolejnym fotoradarem – to cyfrowy ekosystem złożony z sieci czujników, kamer, radarów i komputerów, zarządzanych przez zaawansowane algorytmy sztucznej inteligencji. Urządzenia analizują w czasie rzeczywistym wszystko, co dzieje się na trasie. Pod nawierzchnią drogi zamontowano mikroczujniki mierzące ciężar pojazdów, temperaturę i drgania, a nowoczesne kamery są połączone z centralami operacyjnymi oraz systemami autonomicznej jazdy. To już nie tylko elektroniczne oko rejestrujące wykroczenia, lecz inteligentna sieć, która zapobiega zagrożeniom, ostrzega i chroni kierowców.
Co się zmieni na autostradach we Włoszech od 2026 roku
System Navigard działa wielowymiarowo. Oblicza średnią i chwilową prędkość pojazdów, wykrywa niebezpieczne manewry wyprzedzania oraz nieprawidłowe korzystanie z pasów ruchu, rozpoznaje przeszkody i odłamki na jezdni, ostrzega przed jazdą pod prąd, a nawet identyfikuje przeładowane ciężarówki. Wszystko to odbywa się w czasie rzeczywistym – dane trafiają do centralnych i lokalnych serwerów, gdzie są analizowane i przekazywane policji drogowej, która może natychmiast reagować. Jeśli na przykład na 90. kilometrze autostrady A1 dojdzie do kolizji, system wykryje ją w ciągu kilku sekund, uruchomi służby ratunkowe i powiadomi kierowców znajdujących się w pobliżu, podaje La Repubblica.
Korzyści są podwójne – z jednej strony skraca się czas reakcji w sytuacjach awaryjnych, z drugiej zapewniona jest stała kontrola infrastruktury drogowej. Kamery Navigard nie ograniczają się do rejestrowania tablic rejestracyjnych – monitorują również stan tuneli, barier ochronnych, a zintegrowane drony nadzorują wiadukty oraz strefy obsługi podróżnych. W przypadku wykrycia nieprawidłowości, takich jak uszkodzony asfalt czy zdeformowana bariera, system automatycznie wysyła zgłoszenie i proponuje najlepszy termin naprawy.
Przeczytaj również: Nowe zasady dla kierowców w Austrii. Zmiany będą dotyczyć wszystkich
Navigard będzie również nadzorował przestrzeganie przepisów ruchu drogowego. Wykryje takie wykroczenia, jak przekroczenie dozwolonej prędkości, niedozwolone wyprzedzanie, niewłaściwe korzystanie z pasa awaryjnego czy jazdę pod prąd. System sprawdzi także tachografy cyfrowe w ciężarówkach, kontrolując rzeczywisty czas pracy kierowców oraz przestrzeganie limitów ładunku. Tylko w 2024 roku odnotowano 110 przypadków jazdy pod prąd, z czego 16 zakończyło się śmiertelnymi wypadkami, a 20 osób zginęło. Navigard ma radykalnie zmniejszyć te statystyki i zwiększyć bezpieczeństwo na autostradach.
Wszystkie zebrane dane trafią do krajowego centrum operacyjnego, które będzie koordynować interwencje i dbać o płynność ruchu nawet na najbardziej newralgicznych odcinkach autostrad, takich jak tunele czy węzły komunikacyjne. System zostanie uruchomiony w 2026 roku na wybranych odcinkach pilotażowych, a do 2027 roku obejmie całą sieć Autostrade per l’Italia.